Bir araştırma, kadın doktorlar tarafından tedavi edilen kadınların ölme olasılıklarının daha düşük olduğunu gösteriyor.

Çalışma, kadınların ve azınlık mensuplarının neden erkeklerden ve beyaz hastalardan daha kötü bir tıbbi müdahaleye maruz kaldıklarını araştırarak büyüyen bir araştırmaya katkıda bulunuyor.

Pazartesi günü Annals of Internal Medicine‘de yayınlanan bir çalışmaya göre, hastaneye kaldırılan kadınların kadın doktorlar tarafından tedavi edildiklerinde ölme veya tekrar hastaneye yatırılma olasılıkları daha düşük oluyor. 

65 yaş ve üzeri kişiler üzerinde yapılan bu çalışmada, kadın doktorlar tarafından tedavi edilen kadınların 30 gün içinde %8,15’inin, erkek doktorlar tarafından tedavi edilen kadınların ise %8,38’inin öldüğünü gösteriyor. 

İki grup arasındaki fark küçük görünse de araştırmacılar, bu farkın ortadan kaldırılmasının her yıl 5.000 kadının hayatını kurtarabileceğini gösteriyor.

Çalışmaya 2016’dan 2019’a kadar hastaneye yatırılan yaklaşık 800 bin erkek ve kadın hasta dahil edildi. Tüm hastalar Medicare¹ kapsamındaydı. Hastaneye yatırılan erkek hastalar için, doktorun cinsiyetinin ölüm veya hastaneye tekrar yatış riski üzerinde bir etkisi olmadığı görüldü.

Bu veriler tek başına kadınların diğer kadınlar tarafından tedavi edildiğinde neden daha iyi olduğunu açıklamıyor. Tokyo Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde sağlık hizmetleri araştırmaları kıdemli yardımcı doçenti ve başyazarı Dr. Atsushi Miyawaki, yapılan diğer çalışmaların kadınların kadın doktorlar tarafından tedavi edildiğinde “yanlış iletişim, yanlış anlama ve önyargı” yaşama olasılığının daha düşük olduğunu gösteriyor.

Yeni araştırma, kadınların ve azınlıkların neden erkeklerden ve beyaz hastalardan daha kötü tıbbi bakım aldıklarını inceleyen bir çalışma alanının parçası. Örneğin, kadın ve azınlık hastalara yanlış teşhis konma olasılığı beyaz erkeklere göre %30’a kadar daha fazla.

Yale Halk Sağlığı Okulu Dekanı Dr. Megan Ranney, “Acımız ve semptomlarımız genellikle göz ardı ediliyor.” diyor. “Kadın hekimlerin bunun daha fazla farkında olması ve daha empatik davranıyor olması mümkün.” 

Araştırmada yazarlar, kadınların yoğun bakıma alınma olasılığının erkeklerden daha düşük olduğunu ancak sağlık hizmetleriyle ilgili olumsuz deneyimler yaşama, endişelerinin göz ardı edilmesi ve kalp veya ağrı semptomlarının görmezden gelinmesi şikayetlerini bildirme olasılıklarının daha yüksek olduğunu buldu. Erkek hekimlerin ayrıca kadın hekimlere göre kadınların felç geçirme riskini hafife alma olasılığı daha yüksek. 

Miyawaki, sorunun bir kısmının da tıp öğrencilerinin “kadın sağlığı sorunları konusunda” yeterli eğitim almaması olduğunu söyledi. 

Siyahi doktor Ronald Wyatt, 27 yaşındaki kızının yakın zamanda nefes darlığı için doğru teşhis edilmekte zorluk çektiğini iletti. Acil servisteki bir doktor, sorunun astımdan kaynaklandığını söylemiş. Kızının akciğerlerinde kan pıhtılaşması olduğunu ve bunun yaşamı tehdit edebilecek bir durum olduğunu öğrenebilmeleri için acile iki kez daha gitmeleri gerekmiş.

Kar amacı gütmeyen bir araştırma ve savunma grubu olan Society to Improve Diagnosis in Medicine’de eski baş bilim ve baş tıp görevlisi Wyatt, doktorlarda, yaştan bağımsız, kadınlar hakkında cinsiyetçi stereotipler ve kadınların semptomlarının daha duygusal kaynaklı veya ağrılarının daha az şiddetli veya daha psikolojik kökenli olduğu gibi algılar var, diyor. 

Kadınlar, diğer kadınlar tarafından tedavi edildiklerinde bu sorunları daha az yaşıyor gibi görünüyor.

Örneğin, 2021’de JAMA Surgery tarafından yayınlanan bir çalışma, kadın hastaların cerrahları kadınsa daha az komplikasyon geliştirdiğini ortaya çıkardı. 2023’te yayınlanan bir başka JAMA Surgery çalışması, erkek meslektaşlarından “daha yavaş” çalışan kadın cerrahlar tarafından ameliyat edildiklerinde tüm hastaların daha az komplikasyon yaşadığını ve hastanede daha kısa süre kaldığını gösterdi.

Ranney, kadın acil doktorlarının aynı zamanda hastalarıyla daha fazla zaman geçirme eğiliminde olduğunu paylaştı. Bu ekstra ilgi, hastalar için harika olsa da aynı zamanda kadınların günde daha az hasta gördüğü ve ortalama olarak erkek doktorlardan daha az kazandığı anlamına geliyor.

Brown Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu Dekanı Dr. Ashish Jha, kadın doktorların tıbbi kanıtları ve yönergeleri takip ettiğini ve hastalarının daha iyi sonuçlar aldığını gösteren bazı çalışmalar olduğunu paylaştı. 

Jha, “Kadın ve erkek doktorlar arasında çok fazla farklılık var.” dedi. “Kadınlar iletişimde, hastaları dinlemede ve açıkça konuşmada daha iyiler. Hastalar da iletişimin daha iyi olduğunu bildiriyor. Bunları bir araya getirdiğinizde, arada neden küçük ama önemli farklılıklar olduğunu anlayabilirsiniz.” 

Çalışmanın yazarları, kadınların hassas konularda kadın doktorlarla daha açık sözlü olabildiklerini ve bu sayede daha bilinçli teşhisler koyulabildiğini söylüyor. 

Michigan Üniversitesi’nde tıp profesörü olan Dr. Preeti Malani, bunun kadınların doktorlarını değiştirmesi gerektiği anlamına gelmediğini söylüyor. Tekil olarak bir hastanın, çalışmada görülen ölüm oranı ve tekrar yatış oranlarındaki farklılıkları bireysel olarak deneyimlemesi düşük bir ihtimal.

Jha, “İnsanların kendileriyle aynı cinsiyetten veya ırktan doktorlar bulmaları gerektiğini öne sürmek bir hata olur.” dedi. “Burada asıl sorun, bu farklılıkların neden var olduğunu bulmak gerektiğidir.” 

Malani, kadın doktorların hastaların taburcu olduktan kısa bir süre sonra tekrar hastaneye yatırılmalarını önlemek için neler yaptıklarını merak etmiş. “Bu taburcu planına ne kadar özen ve düşünce katılıyor?” diye sordu Malani. “Kadınlar bu konuda mı daha başarılı? Kültürel olarak alçakgönüllülük ve doğru soruları sormak hakkında neler öğrenebiliriz?” 

Diğerleri, bu yeni çalışmanın bir doktorun cinsiyetinin büyük bir fark yarattığını kanıtladığına ikna olmamış durumda. 

Houston’daki Baylor Tıp Fakültesi’nde Profesör ve Michael E. DeBakey VA Tıp Merkezi’nde hasta güvenliği araştırmacısı olan Dr. Hardeep Singh, hastaneye kaldırılan hastaların çok azının tek bir doktor tarafından tedavi edildiğini söyledi. 

Singh, hastalarının, özellikle uzman bakıma ihtiyaç duymaları durumunda, hemşireler ve diğer profesyonellere ek olarak, doktor ekipleri tarafından tedavi edildiğini paylaştı. 

“Hastanede her gün aynı doktoru ne sıklıkla görüyorsunuz? Mesele şu ki, bu tek bir erkek veya tek bir kadının işi değil. Sonuçların tek bir bireye bağlı olması pek olası değil, bunun yerine klinik ekibe ve oradaki tedavi kültürüne bağlı.Reçetenizde bir isim görünebilir, ancak tedavi ekip temellidir.”

Ancak Singh, yanlış teşhisler üzerine yaptığı bu araştırmanın, doktorların genel olarak hastaları dinleme konusunda daha iyi olması gerektiğini gösterdiğini söyledi.

Jha, sağlık sisteminin kadın doktorların diğer kadınları tedavi ederken neyi doğru yaptıklarını öğrenmesi ve ardından tüm doktorlara bu şekilde uygulama yapmayı öğretmesi gerektiğini paylaşıyor.

Jha, “Herkesi güven sağlama ve güvene layık olma konusunda daha iyi eğitmeliyiz.” dedi.

Wyatt, kadın hastalara daha iyi bakmak için ülkenin doktorlara kafalarındaki stereotipleri aşmayı öğretecek bir “önyargıyı dönüştürme eğitimi” verilmesi için adımlar atması gerektiğini söylüyor. Sağlık sistemi ayrıca liderlik pozisyonundaki kadın doktor sayısını artırmalı, daha fazla kadın doktor almalı ve onları elde tutma konusunda daha iyi bir iş çıkarmalıdır. Ayrıca tüm doktorların, özellikle kadınlar için olumsuz çocukluk deneyimlerinin hasta sağlığını nasıl etkilediği konusunda daha fazla anlayışlı olması gerektiğini iletti.

Wyatt, “Birden fazla kez, beyaz kadın hastalarım, beni dinledikleri ve bana güvendikleri için buraya geldiklerini söylediler.” dedi.

23 Nisan 2024

Yazar: Liz Szabo

Kaynak: https://www.nbcnews.com/health/health-care/women-are-less-likely-die-treated-female-doctors-study-suggests-rcna148254

1.  Çn: ABD’de var olan bir devlet sağlık sigortasıdır. ↩︎